Sprawdź, w jaki sposób odpowiednie nawyki żywieniowe mogą poprawić koncentrację, pamięć i ogólną zdolność do przyswajania wiedzy przez dziecko.

Konsultacja merytoryczna: dr n. med. i n. o zdr. Łukasz Dembiński, specjalista pediatrii i gastroenterologii dziecięcej.

Najnowsze badania jednoznacznie potwierdzają, że zdrowa dieta odgrywa istotną rolę w procesie edukacyjnym. Wynika to z faktu, że jest on ściśle związany z rozwojem struktury mózgu, na którą wpływają składniki odżywcze dostarczane w codziennej diecie.

Badanie pt. „Związek między nawykami żywieniowymi a postrzeganymi wynikami w szkole: badanie przekrojowe wśród 46 455 nastolatków z 42 krajów” (2022 r.) wykazało, że dzieci regularnie spożywające śniadania, a także te, które częściej jadły wspólne posiłki z rodziną, osiągały lepsze wyniki w nauce. Śniadanie poprawia aktywność neuronalną, pamięć roboczą i zdolność koncentracji, co bezpośrednio przekłada się na sukcesy i lepsze wyniki w szkole.

Żywienie ma ogromny wpływ na rozwój mózgu dziecka, ponieważ dostarcza składników odżywczych potrzebnych do budowy neuronów i połączeń między nimi. Mózg, podobnie jak sieć energetyczna, potrzebuje „przewodów” (neuronów) i połączeń (synaps) do efektywnej pracy. Składniki takie jak kwasy tłuszczowe, białka i witaminy wspierają tworzenie neuroprzekaźników i mieliny, która przyspiesza przepływ informacji między komórkami. Właściwe żywienie sprzyja neuroplastyczności – zdolności mózgu do adaptacji i nauki poprzez tworzenie nowych połączeń neuronowych. Dlatego to, co pojawia się codziennie na talerzu dziecka i nastolatka, oprócz innych kluczowych czynników, jak np. genetyczne, socjologiczne, ma tak istotny wpływ na rozwój poznawczy oraz wyniki w nauce.

W jakie produkty powinna obfitować dieta dziecka?

• Orzechy, bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, poprawiają pamięć i zdolności koncentracji, co potwierdziły badania przeprowadzone w Republice Korei i Hiszpanii. Uczniowie jedzący codziennie garść orzechów włoskich przez sześć miesięcy mieli lepsze zdolności rozumowania. Badacze odnotowali również poprawę w zachowaniu wśród uczniów z ADHD.
• Tłuste ryby morskie, takie jak łosoś czy makrela, dostarczają długołańcuchowych kwasów omega-3 (EPA i DHA), które wspierają rozwój neuronów mózgu. Badania przeprowadzone w Holandii z udziałem nastolatków między 12. a 18. r.ż. wykazały, że spożywanie 450 g ryb tygodniowo wiązało się z lepszymi wynikami w nauce, zwłaszcza w zakresie słownictwa. Potwierdzają to także badania zrealizowane w Kanadzie i Danii, gdzie wpływ jedzenia ryb na rozwój analizowano u dzieci w wieku 8-9 lat.
• Mleko i fermentowane napoje mleczne, wg koreańskich badaczy, spożywane przynajmniej trzy razy w tygodniu, wspomagają funkcje poznawcze, takie jak pamięć i planowanie. Prawdopodobnie dzięki obecności peptydów bioaktywnych, laktoalbuminy, tryptofanu i bakterii z rodzaju Lactobacillus, jak również wapnia i witamin w grupy B.
• Z kolei owoce i warzywa, bogate w antyoksydanty i błonnik, chronią neurony przed stresem oksydacyjnym, co także wspiera rozwój poznawczy i lepsze wyniki w nauce.

W przypadku mięsa, wartości odżywcze takie jak witaminy z grupy B (w tym B12), żelazo i cynk mają korzystny wpływ na rozwój mózgu, szczególnie na pamięć krótkotrwałą. Jednak badania pokazują, że dzieci, które spożywały więcej ryb zamiast mięsa, osiągały lepsze wyniki w testach poznawczych. Dlatego tak ważne jest, aby dieta dziecka była zrównoważona.

Podsumowanie:

Regularne posiłki, zwłaszcza śniadanie, mają kluczowe znaczenie dla rozwoju poznawczego i lepszych wyników w nauce u dzieci i młodzieży. Badania jednoznacznie potwierdzają, że odpowiednio zbilansowana dieta wspiera rozwój umysłowy. Szczególnie dieta śródziemnomorska, bogata w warzywa, owoce, ryby, orzechy oraz oliwę z oliwek (a mięso jedynie 3-4 w tygodniu, głównie drób) ma wyjątkowo dobrze udokumentowany, pozytywny wpływ na zdolności poznawcze, w szczególności naukę matematyki i języków obcych.

Dowiedz się więcej jak w praktyce komponować Talerz Zdrowego Żywienia >>