E-papierosy pali już prawie połowa młodzieży w wieku szkolnym! Dlaczego to dla nich wyjątkowo szkodliwa używka? I jak przeciwdziałać temu nałogowi?

E-papierosy stają się coraz większym problemem w polskich szkołach. Badania wskazują, że prawie połowa uczniów (47,6%) codziennie używa e-papierosów, a aż 21,3% z nich sięga po jednorazowe urządzenia, kuszone ich atrakcyjnością – wyglądają jak kolorowe gadżety, pachną, mają owocowe smaki. Młodzież wybiera je w zastępstwie tradycyjnych papierosów, bo ładnie pachną i dobrze smakują. Są też łatwo dostępne w sklepach spożywczych, na stacjach benzynowych, specjalnych punktach i w internecie. Co trzeci uczeń używający jednorazowych e-papierosów zużywa je w ciągu doby, co jest równoważne trzem paczkom papierosów.

Jaki wpływ na dzieci i młodzież mają e-papierosy?

Elektroniczny papieros nie wydziela dymu, ale to nie znaczy, że nie ma wpływu na zdrowie – wręcz przeciwnie. Palenie e-papierosów może prowadzić do uszkodzeń płuc, chorób serca i uzależnienia od nikotyny. Płyny zawarte w e-papierosach zawierają mnóstwo toksycznych substancji, które mogą wywoływać m.in. stany zapalne, uszkodzenia jamy ustnej i schorzenia związane z drogami oddechowymi.

– Wiemy o zawartej w płynach nikotynie oraz takich substancjach jak glikol propylenowy, metale ciężkie, formaldehyd, czy witamina E, która przyjmowana doustnie nie szkodzi, ale wdychana ciężko uszkadza płuca – mówi prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i dodaje. – A nie wszystkie substancje zostały dotychczas przebadane, o większości jeszcze nic nie wiemy. Warto pójść za przykładem krajów, które już zmierzyły się z tym problemem.

Dlatego Polskie Towarzystwo Pediatryczne wystosowało pismo do polskiego rządu, w którym apeluje o wprowadzenie zakazu stosowania e-papierosów, dodatków smakowych oraz zakazu sprzedaży jednorazowych wersji tych produktów. Zwraca też uwagę na konieczność egzekwowania obowiązujących obecnie przepisów zakazujących sprzedaży tych wyrobów osobom poniżej 18 roku życia.

Co możemy zrobić kiedy dziecko pali e-papierosy?

Najczęstszym powodem sięgania po te produkty jest stres, na co wskazuje 34% uczniów, podczas gdy tylko 13% przyznaje, że kieruje nimi ciekawość. Wiedza, że dziecko używa e-papierosów, może być trudnym doświadczeniem. Jednak istnieją kroki, które warto podjąć, by pomóc mu zerwać z nałogiem:

• Edukacja: rozmawiajmy z dzieckiem o szkodliwości e-papierosów, wyjaśniając jakie substancje toksyczne zawierają i jaki wpływ mają na zdrowie. Uświadamiajmy o ryzyku uzależnienia od nikotyny i konsekwencjach zdrowotnych. Regularnie powracajmy do tematu, aby upewnić się, że dziecko jest świadome zagrożeń.
• Wsparcie emocjonalne: zachęcajmy dziecko do otwartości w rozmowach o stresie i problemach. Pomóżmy znaleźć zdrowe metody radzenia sobie ze stresem, takie jak techniki relaksacyjne, medytacja czy hobby. Ważne jest również, by być wsparciem emocjonalnym dla dziecka, słuchać uważnie i nie oceniać.
• Zdrowe nawyki: zachęcajmy do aktywności fizycznej poprzez wspólne ćwiczenia, sporty czy spacery lub zajęcia grupowe z rówieśnikami. Wprowadźmy zdrowe nawyki żywieniowe w rodzinie, angażując dziecko w planowanie i przygotowywanie posiłków.
• Monitorowanie: zwracajmy uwagę na zmiany w zachowaniu dziecka, takie jak drażliwość, wycofanie czy problemy w nauce. Monitorujmy zdrowie fizyczne, np. problemy z oddychaniem czy częste choroby. Bądźmy obecni w życiu dziecka i regularnie rozmawiajmy o jego samopoczuciu.
• Profesjonalna pomoc: jeśli dziecko ma trudności z rzuceniem e-papierosów, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą lub psychologiem. Nie bójmy się korzystać z terapii uzależnień, grup wsparcia czy programów edukacyjnych oferowanych przez specjalistów.

Drodzy Rodzice i Opiekunowie, rozmawiajcie z dziećmi o zagrożeniach związanych z e-papierosami. Nie bagatelizujcie problemu, chrońcie zdrowie Waszych dzieci.

Źródła: pap.pl, pacjent.gov.pl, stanowisko Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego