Nowelizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej. Zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku

Od stycznia 2025 roku zacznie obowiązywać zaktualizowany Kodeks Etyki Lekarskiej, przyjęty podczas XVI Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Lekarzy. Nowelizacja Kodeksu wprowadza zmiany w zasadach współpracy lekarzy z przemysłem farmaceutycznym, koncentrując się na transparentności i ochronie obiektywności zawodowej, oraz w zakresie reklamy usług lekarskich, działalności w internecie, wykorzystywania sztucznej inteligencji.
Kluczowe zmiany – dotyczące współpracy z przemysłem farmaceutycznym:
- zakaz przyjmowania przez lekarza korzyści od przedstawicieli przemysłu medycznego, jeżeli może to ograniczyć obiektywizm jego opinii zawodowych lub podważyć zaufanie do zawodu lekarza;
- zakaz uczestniczenia w badaniach naukowych, których wyłącznym celem jest promocja produktów;
- obowiązek ujawniania powiązań z producentami leków i wyrobów medycznych w publikacjach, podczas wykładów oraz wobec pacjentów, którzy mają być poddani badaniom sponsorowanym przez tego producenta;
- zakaz przyjmowania wynagrodzenia od producentów leków lub wyrobów medycznych za samo skierowanie pacjenta na badania prowadzone lub sponsorowane przez producenta leków lub wyrobów medycznych;
- obowiązek przeciwdziałania nierzetelnemu przedstawianiu wyników badań prowadzonych na zlecenie producentów leków lub wyrobów medycznych, w których lekarz brał udział;
- obowiązek ustalania wynagrodzenia za wykonaną pracę, prowadzenie szkoleń i badań w sposób współmierny do wykonanej pracy.
Reklama usług medycznych i nowe technologie
- Nowelizacja łagodzi zakaz reklamowania swoich usług przez lekarzy. Nowy Kodeks umożliwia informowanie o usługach zgodnie z etyką, z odpowiedzialnością za publikowane treści i zakazem promowania usług niezwiązanych z zawodem.
- Lekarz, wypowiadając się publicznie w mediach, internecie czy na platformach społecznościowych, musi opierać swoje wypowiedzi wyłącznie na aktualnej wiedzy medycznej, szczególnie w kwestiach dotyczących technologii medycznych, diagnostyki i terapii. Art. 6 doprecyzowuje, że lekarz nie może używać metod naukowo niezweryfikowanych lub uznanych za szkodliwe.
- Art. 12 KEL pozwala lekarzom na używanie algorytmów AI w diagnostyce i terapii pod warunkiem uzyskania zgody od pacjenta, użycia certyfikowanych algorytmów oraz pozostawienia ostatecznej decyzji lekarzowi.
Nowelizacja KEL aktualizuje przepisy dotyczące zgody na leczenie pacjentów niezdolnych do jej świadomego wyrażenia. Obecnie decyzję podejmuje przedstawiciel ustawowy lub osoba opiekująca się pacjentem, jednak od 1 stycznia 2025 roku wymagana będzie zgoda osoby upoważnionej lub orzeczenie sądu.
Komisja Etyki Lekarskiej przygotowała komentarze do znowelizowanego Kodeksu Etyki Lekarskiej. Komentarze mają formę otwartą – uwagi można przesyłać na adres kel@nil.org.pl.
Zachęcamy do zapoznania się z komentarzami:
Komentarze do znowelizowanego KEL
Pełna treść znowelizowanego Kodeksu Etyki Lekarskiej dostępna jest tutaj:
Kodeks Etyki Lekarskiej