Polskie Towarzystwo Pediatryczne opracowało aktualne rekomendacje dotyczące rozpoznawania anafilaksji u dzieci i postępowania w wypadku jej wystąpienia.

Anafilaksja jest ciężką, szybko postępującą, potencjalnie zagrażającą życiu, systemową lub wielonarządową reakcją nadwrażliwości, a jej najcięższym fenotypem jest wstrząs anafilaktyczny związany z gwałtownym spadkiem ciśnienia tętniczego. Częstość epizodów anafilaksji u dzieci oraz związanych z nią hospitalizacji systematycznie rośnie, zwłaszcza w przedziale wiekowym do 5. r.ż. i u młodzieży. Patomechanizm anafilaksji obejmuje uwolnienie mediatorów zapalnych z komórek tucznych i bazofilów, co prowadzi do szybkiego rozwoju objawów klinicznych.

Kryteria diagnostyczne anafilaksji koncentrują się na ocenie szybko postępujących, poważnych objawów ze strony układu oddechowego, sercowo-naczyniowego i pokarmowego, którym w większości przypadków towarzyszą objawy skórne i/lub śluzówkowe. Rekomendacje proponują praktyczny system szybkiej oceny stopnia ciężkości oraz algorytm postępowania i leczenia anafilaksji z podkreśleniem konieczności natychmiastowego, domięśniowego podania adrenaliny jako leku pierwszego wyboru w reakcji anafilaktycznej każdego stopnia ciężkości. Każde dziecko, które przebyło anafilaksję lub jest nią zagrożone, musi być bezwzględnie zaopatrzone w co najmniej jedno opakowanie adrenaliny do samodzielnego podania w każdym miejscu, w którym przebywa. Konieczne jest przeszkolenie rodziców, opiekunów oraz personelu przedszkolnego i szkolnego w zakresie rozpoznawania objawów anafilaksji i techniki podania adrenaliny. Rekomendacje wskazują na potrzebę opracowania indywidualnych planów postępowania w przypadkach anafilaksji oraz edukacji dotyczącej unikania czynników, które są jej przyczyną.

Celem rekomendacji jest poprawa standardów opieki nad dziećmi zagrożonymi anafilaksją, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia ciężkich reakcji i zgonów.

Rekomendacje zostały opublikowane w trzecim numerze „Przeglądu Pediatrycznego” (3/2024). Przegląd Pediatryczny.
Czasopismo dostępne jest bezpłatnie dla członków Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (wysłane za pomocą poczty elektronicznej).